Nghị quyết số 09-NQ/TW , ngày 09/12/2011 của Bộ Chính trị
về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam
trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc
tế
Trong những
năm qua, Ðảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách khuyến khích phát
triển doanh nghiệp, phát huy vai trò của doanh nhân trong sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ đất nước. Nhờ đó, nhận thức về vai trò của đội ngũ doanh nhân có chuyển
biến tích cực, nhiều cấp ủy đảng, chính quyền thường xuyên quan tâm đến sự phát
triển của doanh nghiệp, đội ngũ doanh nhân, hướng hoạt động của doanh nghiệp,
doanh nhân vào mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đất nước.
Cùng với sự
tăng nhanh về số lượng và quy mô của các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh
tế, đội ngũ doanh nhân nước ta đã không ngừng lớn mạnh, đóng góp tích cực vào
việc thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết việc làm cho
người lao động và các vấn đề an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo. Đội ngũ doanh
nhân trong khu vực doanh nghiệp nhà nước ngày một trưởng thành, chất lượng được
nâng lên, đáp ứng tốt hơn yêu cầu đổi mới, nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà
nước. Đội ngũ doanh nhân trong khu vực ngoài nhà nước ngày càng đông đảo, thể
hiện tính năng động, hiệu quả trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đội ngũ
doanh nhân đã phát huy tinh thần dân tộc, ý thức trách nhiệm với xã hội, từng
bước nâng cao được uy tín, thương hiệu sản phẩm, thương hiệu doanh nghiệp, góp
phần nâng cao vị thế của nước ta trên trường quốc tế. Nhiều doanh nhân đã tích
cực tham gia các chương trình xã hội, chương trình xóa đói, giảm nghèo, đền ơn
đáp nghĩa, chương trình vì cộng đồng, gắn bó hơn với giai cấp công nhân, nông
dân và đội ngũ trí thức, góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Tuy nhiên,
trước yêu cầu mới của sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội
nhập quốc tế, đội ngũ doanh nhân nước ta còn không ít hạn chế, bất cập, nhất là
về kiến thức, sự am hiểu pháp luật và năng lực kinh doanh, kinh nghiệm quản lý,
khả năng cạnh tranh và hội nhập. Một bộ phận doanh nhân còn thiếu văn hóa kinh
doanh và trách nhiệm xã hội, chưa tự giác tuân thủ pháp luật, lợi dụng những kẽ
hở của pháp luật để trục lợi, móc nối với những phần tử thoái hóa, biến chất
trong bộ máy quản lý nhà nước, vì lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm, làm trầm trọng
thêm các tiêu cực xã hội.
Nguyên nhân
của những hạn chế, yếu kém nêu trên trước hết là do những sơ hở, lỏng lẻo và
yếu kém của hệ thống các quy định pháp luật và công tác quản lý nhà nước; do
đội ngũ doanh nhân nước ta mới hình thành và phát triển, chưa có tích lũy nhiều
về vốn, tri thức, công nghệ và kinh nghiệm, truyền thống kinh doanh. Ở một số
nơi, sự quan tâm của cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể đối với doanh nhân
còn hạn chế, chưa có được sự thống nhất nhận thức về vai trò của doanh nhân
trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Thể chế về phát triển doanh
nghiệp, doanh nhân còn thiếu đồng bộ; cải cách hành chính còn chậm. Công tác
giáo dục chính trị, tư tưởng, giáo dục truyền thống và đào tạo nguồn nhân lực
chưa đáp ứng yêu cầu. Vai trò của các hiệp hội doanh nghiệp, doanh nhân chưa
được chú trọng. Công tác phát triển đảng trong đội ngũ doanh nhân và việc xây
dựng tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong doanh nghiệp thuộc khu vực
kinh tế ngoài nhà nước còn nhiều bất cập...
II- QUAN ĐIỂM
CHỈ ĐẠO
1- Đội ngũ
doanh nhân là lực lượng có vai trò quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước. Xây dựng đội ngũ doanh nhân lớn mạnh, có năng lực, trình
độ và phẩm chất, uy tín cao, sẽ góp phần tích cực nâng cao chất lượng, hiệu
quả, sức cạnh tranh, phát triển nhanh, bền vững và bảo đảm độc lập, tự chủ của
nền kinh tế.
2- Xây dựng
đội ngũ doanh nhân lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, nâng cao trình độ,
kiến thức toàn diện của doanh nhân, chú trọng nâng cao phẩm chất đạo đức, ý
thức công dân, trách nhiệm xã hội và tinh thần dân tộc của đội ngũ doanh nhân,
góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế,
phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
3- Xây dựng
đội ngũ doanh nhân lớn mạnh là trách nhiệm của Đảng, của cả hệ thống chính trị
và của bản thân mỗi doanh nghiệp, doanh nhân. Xây dựng và phát huy vai trò đội
ngũ doanh nhân phải gắn liền với hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa; bảo đảm quyền sở hữu và tự do kinh doanh của doanh nhân
theo pháp luật, khuyến khích doanh nhân làm giàu cho mình và cho đất nước.
Tăng cường mối liên kết, hợp tác, đoàn kết cùng có lợi giữa doanh nhân với công
nhân, nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng.
III- MỤC TIÊU,
PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ
1- Mục tiêu
Xây dựng đội
ngũ doanh nhân lớn mạnh, có tinh thần dân tộc, giác ngộ chính trị, văn hóa kinh
doanh, có trách nhiệm xã hội cao, có đủ năng lực, trình độ để lãnh đạo,
quản lý các doanh nghiệp hoạt động có chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh cao,
liên kết chặt chẽ, tham gia tích cực vào mạng sản xuất, chuỗi giá trị trong
nước và toàn cầu; không ngừng phát triển, phấn đấu đến năm 2020 có một số doanh
nhân, doanh nghiệp có thương hiệu đạt tầm cỡ khu vực Đông - Nam Á.
2- Phương hướng, nhiệm vụ
2.1-
Nâng cao nhận thức về vai trò của đội ngũ doanh nhân trong sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế
Tăng cường
công tác tuyên truyền, vận động nhằm tạo sự chuyển biến nhận thức trong cán bộ,
đảng viên và sự đồng thuận xã hội về vị trí, vai trò của doanh nhân, doanh
nghiệp trong phát triển kinh tế - xã hội đất nước, góp phần thực hiện công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; phát huy tinh thần yêu nước,
trách nhiệm xã hội trong kinh doanh, khuyến khích các hoạt động sản xuất, kinh
doanh tạo ra nhiều của cải cho xã hội; tôn vinh sự cống hiến và bảo hộ thu nhập
hợp pháp của doanh nhân; nâng cao trách nhiệm của doanh nhân đối với cộng đồng
xã hội.
Tổ chức cho
doanh nhân và doanh nghiệp thực hiện tốt việc "Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh", cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam " và
các cuộc vận động khác do Đảng, Nhà nước phát động.
2.2-
Tạo môi trường sản xuất, kinh doanh bình đẳng và thuận lợi cho doanh nhân
Công khai,
minh bạch các định hướng, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các chính sách
hỗ trợ để định hướng cho doanh nhân, doanh nghiệp đầu tư theo quy hoạch, kế
hoạch phát triển và bảo đảm quyền lợi đầu tư, giảm rủi ro kinh doanh cho doanh
nhân. Tạo điều kiện để các doanh nghiệp tư nhân tiếp cận bình đẳng các nguồn
lực phát triển, nhất là trong việc thực hiện các dự án, công trình theo hình
thức hợp tác công - tư. Khuyến khích tư nhân góp vốn vào các doanh nghiệp nhà
nước. Thúc đẩy hình thành các doanh nghiệp lớn, có hiệu quả và sức cạnh tranh
cao.
Hoàn thiện hệ
thống pháp luật về sở hữu, quyền tự do kinh doanh, về tài chính công, thuế, tài
nguyên môi trường, bảo vệ người tiêu dùng; tạo lập môi trường pháp lý cho cạnh
tranh lành mạnh, xoá bỏ đặc quyền và độc quyền kinh doanh, xã hội hoá đầu tư
vào các lĩnh vực kinh tế - xã hội. Phát triển đồng bộ, vận hành thông suốt,
lành mạnh các thị trường, nhất là thị trường tài chính, thị trường bất động
sản, thị trường lao động, thị trường khoa học - công nghệ. Nâng cao hiệu lực
xét xử của tòa án về các vụ việc tranh chấp thương mại, khuyến khích giải quyết
tranh chấp bằng trọng tài.
Đẩy mạnh cải
cách hành chính, đặc biệt là thủ tục hành chính đối với doanh nhân, doanh
nghiệp, nêu cao trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi
để doanh nhân, doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh. Khuyến khích và có
biện pháp bảo vệ các doanh nhân đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.
Xây dựng và
thực hiện tốt cơ chế đối thoại, tham vấn ý kiến của doanh nhân trong quá trình
xây dựng, tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế
hoạch phát triển ngành, phát triển kinh tế vùng và địa phương.
Xây dựng các
cơ chế, chính sách và tăng cường kiểm tra, giám sát để bảo đảm tính minh bạch
trong quan hệ giữa các cơ quan, công chức, viên chức nhà nước với doanh nghiệp,
doanh nhân, nhằm ngăn ngừa, đẩy lùi những hiện tượng móc nối trục lợi, gây khó
khăn, phiền hà đối với doanh nhân trong quá trình kinh doanh.
Xây dựng cơ
chế giám sát và đánh giá tác động của chính sách phát triển doanh nghiệp của
Quốc hội, hội đồng nhân dân và Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp.
2.3-
Hỗ trợ đội ngũ doanh nhân mở rộng quy mô, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh
nghiệp, khuyến khích phát triển doanh nhân khu vực nông thôn
Xây dựng
chương trình hỗ trợ phát triển doanh nghiệp gắn với quá trình cơ cấu lại doanh nghiệp,
chuyển dịch cơ cấu ngành, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh
tranh của doanh nghiệp. Thực hiện tái cấu trúc doanh nghiệp nhà nước với trọng
tâm là các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước và ngân hàng thương mại nhà
nước.
Thực hiện có
hiệu quả chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, quan tâm hỗ trợ
hộ kinh doanh cá thể phát triển thành doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp.
Khuyến khích liên kết, hợp nhất, sáp nhập doanh nghiệp, tăng nhanh số lượng
doanh nghiệp có quy mô vừa; thúc đẩy hình thành và phát triển doanh nghiệp lớn,
có khả năng dẫn dắt, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ, khẳng định vị trí tại thị
trường trong nước và thâm nhập có hiệu quả vào thị trường thế giới.
Hỗ trợ doanh
nhân xây dựng thương hiệu sản phẩm gắn với doanh nghiệp; nâng cao khả năng tiếp
cận thị trường trong nước và nước ngoài thông qua các chương trình xúc tiến
thương mại cụ thể, thực chất. Chú trọng cung cấp kiến thức pháp luật, thông tin
về thị trường, về khoa học công nghệ cho doanh nghiệp. Cơ quan đại diện thương
mại, đại diện ngoại giao có trách nhiệm giúp đỡ và bảo vệ quyền lợi hợp pháp
của doanh nhân khi hoạt động kinh doanh ở nước ngoài; tạo điều kiện thuận lợi
cho các doanh nhân Việt Nam
tham gia tiến trình hội nhập quốc tế.
Có chính sách
và triển khai các biện pháp tạo thuận lợi cho doanh nhân đầu tư nghiên cứu đổi
mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, nghiên cứu thiết kế, thử
nghiệm sản phẩm, dịch vụ mới. Chú trọng đầu tư phát triển doanh nghiệp trong
các khu công nghệ cao. Phát huy hiệu quả các khu, cụm công nghiệp, làng nghề,
vùng chuyên canh sản xuất, chế biến nông, lâm, thuỷ hải sản. Tăng cường liên
kết, hợp tác đầu tư giữa các doanh nghiệp, doanh nhân với công nhân, nông dân
và các nhà khoa học.
Có chính sách
khuyến khích, hỗ trợ phát triển lực lượng doanh nhân khu vực nông nghiệp, nông
thôn; cải thiện khả năng tiếp cận thông tin tài chính, công nghệ và thị trường
của doanh nhân ở khu vực này; chú trọng gắn kết chặt chẽ, bảo đảm hài hoà lợi
ích giữa nhà kinh doanh và nhà nông.
2.4-
Quan tâm, tạo chuyển biến trong đào tạo và bồi dưỡng doanh nhân
Xây dựng và
triển khai thực hiện chương trình đào tạo doanh nhân, chương trình đào tạo về
khởi sự doanh nghiệp; trang bị cho doanh nhân mới những kiến thức cần thiết về
kinh doanh, về pháp luật và trách nhiệm xã hội; từng bước tiếp cận chuẩn mực
pháp luật quốc tế trong đào tạo quản trị kinh doanh, quản trị doanh nghiệp.
Đổi mới nội
dung chương trình, phương pháp đào tạo về kinh tế, quản trị kinh doanh ở các
trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề theo hướng nâng cao
tính thực tiễn của các chương trình đào tạo và khả năng thực hành của học viên.
Tăng cường mối quan hệ, liên kết giữa nhà trường, viện nghiên cứu với các doanh
nghiệp; gắn đào tạo của nhà trường với yêu cầu của doanh nghiệp và xã hội;
khuyến khích doanh nhân tham gia đầu tư và giảng dạy trong lĩnh vực giáo dục,
đào tạo. Chú trọng nội dung giáo dục đạo đức, ý thức trách nhiệm, sự trung
thực, tinh thần hợp tác, ý thức dân tộc, ý thức cộng đồng. Tạo điều kiện để
doanh nhân Việt Nam
giao lưu học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với doanh nhân nước ngoài.
2.5-
Đề cao đạo đức, văn hoá kinh doanh, trách nhiệm xã hội, tinh thần dân tộc của
đội ngũ doanh nhân, xây dựng quan hệ lao động hài hòa
Xây dựng chuẩn
mực của doanh nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa :
có lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, ý thức tuân thủ pháp luật; có khát vọng
vươn lên làm giàu cho mình, cho đất nước, không ngừng nâng cao năng lực kinh
doanh và quản trị doanh nghiệp; có trách nhiệm với người lao động, với cộng
đồng, xã hội và có đạo đức, văn hoá kinh doanh, góp phần chống tiêu cực, tham
nhũng, lãng phí.
Xây dựng hình
ảnh doanh nhân có bản sắc Việt Nam ;
khuyến khích doanh nhân không ngừng hoàn thiện mình để trở thành những người có
trách nhiệm, có đóng góp cho xã hội và đất nước. Phát động các phong trào thi
đua để nuôi dưỡng khát vọng vươn lên của doanh nhân Việt Nam . Đồng thời, quản lý hoạt động
tôn vinh khen thưởng doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu theo đúng quy định của
pháp luật, thực sự có tác dụng biểu dương, nêu gương.
Hoàn thiện
khung khổ pháp luật để xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ và
tăng cường sự gắn bó giữa doanh nhân và người lao động trong doanh nghiệp.
Doanh nhân có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành, phát
triển các tổ chức chính trị và chính trị - xã hội trong doanh nghiệp; tham gia
xây dựng hệ thống pháp luật, nhất là những quy định liên quan đến doanh nghiệp,
doanh nhân.
2.6-
Phát huy vai trò của các tổ chức đại diện của cộng đồng doanh nghiệp và đội ngũ
doanh nhân
Củng cố, kiện
toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt
Nam với vai trò là một tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp vững mạnh của
cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội doanh nghiệp, đội ngũ doanh nhân và người
sử dụng lao động ở Việt Nam.
Phòng Thương
mại và Công nghiệp Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các hiệp hội
doanh nghiệp cần quan tâm đến công tác vận động chính trị trong đội ngũ doanh
nhân bằng nhiều hình thức thích hợp; tập hợp, phản ánh ý kiến, nguyện vọng của
đội ngũ doanh nhân; tham mưu cho Đảng, Nhà nước về các chính sách kinh tế - xã
hội; xây dựng đạo đức, văn hoá kinh doanh, thúc đẩy phát triển doanh nghiệp,
doanh nhân; hỗ trợ doanh nghiệp, doanh nhân hội nhập kinh tế quốc tế.
Tăng cường hợp
tác, tham vấn, đối thoại giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các
hiệp hội doanh nghiệp với các cơ quan quản lý nhà nước; tạo điều kiện cho các
doanh nhân, hiệp hội doanh nghiệp tham gia vào việc xây dựng, triển khai các
quy hoạch phát triển ngành hàng, kinh tế vùng và địa phương. Tiếp tục hoàn
thiện khung pháp lý cho các hiệp hội và hỗ trợ nâng cao năng lực hoạt động của
các hiệp hội doanh nghiệp.
2.7-
Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc xây dựng và phát huy vai trò đội
ngũ doanh nhân
Các cấp ủy
đảng thường xuyên quan tâm xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân; chỉ đạo
triển khai thực hiện chiến lược phát triển đội ngũ doanh nhân. Cụ thể hóa đường
lối, chính sách của Đảng đối với đội ngũ doanh nhân bằng các chương trình hành
động thiết thực. Thường xuyên lắng nghe và tham vấn ý kiến của doanh nhân trong
phát triển kinh tế - xã hội của ngành, địa phương. Quan tâm lãnh đạo đẩy mạnh
cải cách hành chính, giảm phiền hà, sách nhiễu trong việc thực hiện các thủ tục
hành chính đối với doanh nghiệp, doanh nhân.
Chú trọng công
tác phát triển đảng, xây dựng tổ chức đảng trong các doanh nghiệp thuộc mọi
thành phần kinh tế. Nâng cao giác ngộ chính trị cho người sử dụng lao động và
người lao động, bảo đảm cho hoạt động của doanh nghiệp, doanh nhân theo đúng
chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Thí điểm
việc kết nạp chủ doanh nghiệp tư nhân đủ tiêu chuẩn vào Đảng. Tạo điều kiện cho
đội ngũ doanh nhân có đại diện trong các cơ quan thuộc hệ thống chính trị.
Đổi mới nội
dung và phương thức lãnh đạo của Đảng đối với các tổ chức, đoàn thể trong doanh
nghiệp. Hướng dẫn để các tổ chức, đoàn thể hợp tác cùng doanh nhân góp phần xây
dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh có hiệu quả, xây dựng đạo đức, văn hoá kinh
doanh, quan hệ lao động hài hoà, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội, bảo đảm
doanh nghiệp phát triển bền vững, đời sống vật chất, tinh thần của người lao
động không ngừng được nâng cao.
IV- TỔ CHỨC
THỰC HIỆN
1- Cấp ủy, tổ
chức đảng ở từng cấp có trách nhiệm tổ chức học tập, quán triệt Nghị quyết tới
cán bộ, đảng viên; xây dựng chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết.
2- Đảng đoàn
Quốc hội lãnh đạo việc nghiên cứu sửa đổi, bổ sung hoàn thiện pháp luật về phát
triển doanh nghiệp, doanh nhân.
3- Ban cán sự
đảng Chính phủ xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết; chuẩn bị
đề án đào tạo phát triển đội ngũ doanh nhân Việt Nam đến năm 2020; lãnh đạo
việc rà soát, sửa đổi, bổ sung, xây dựng và tổ chức thực hiện các văn bản quy
phạm pháp luật liên quan đến xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh
nhân đến năm 2020.
4- Đảng đoàn
Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phối hợp với các bộ, ngành xây dựng và
tổ chức triển khai các chương trình hỗ trợ doanh nhân nâng cao năng lực cạnh
tranh và hội nhập, khen thưởng, tôn vinh doanh nhân, phát triển các hiệp hội
doanh nghiệp và làm tốt công tác đại diện người sử dụng lao động.
5- Ban Dân vận
Trung ương phối hợp với các ban của Đảng và Đảng đoàn Phòng Thương mại và Công
nghiệp Việt Nam giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc
thực hiện Nghị quyết và định kỳ báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Nghị quyết này
được phổ biến đến chi bộ.
T/M BỘ CHÍNH TRỊ
TỔNG
BÍ THƯ
Nguyễn Phú Trọng